từ dùng để chỉ sự vật, địa điểm ở ngay vị trí người nói đang nói hoặc ở ngay thời điểm nói: đây là anh tôi * đây, anh cầm lấy * ở đây * cách đây ba năm 

từ người nói dùng để tự xưng với người đối thoại một cách thân mật, hoặc trịch thượng, sỗ sàng; đối lập với đấy (là từ dùng để gọi người đối thoại): "Miếng trầu là nghĩa tương giao, Muốn cho đây đấy duyên vào hợp duyên." (ca dao) 

(khẩu ngữ) từ biểu thị ý nhấn mạnh về tính chất hiện diện, cụ thể của người, cái, điều vừa được nói đến: đúng chỗ này đây * tôi về đây! 

từ biểu thị ý nhấn mạnh sự băn khoăn của người nói về điều vừa nêu ra như để tự hỏi mình: không biết rồi sẽ ra sao đây? * chắc lại có chuyện rồi đây?